Ξιφασκία: Μια παρτίδα σκάκι εν κινήσει
Οι ρίζες της τέχνης του ξίφους είναι σχεδόν τόσο παλιές, όσο και το ίδιο το ανθρώπινο είδος.
Ήδη από το 4000 π.Χ. υπάρχουν αναφορές για μάχες με ξίφη στην Αίγυπτο. Γραπτά στοιχεία που χρονολογούνται μεταξύ 2700 και 2200 π.Χ. μιλούν για ξιφασκία στην Κίνα. Παραστάσεις του 1200 π.Χ. απεικονίζουν οπλομάχους να αγωνίζονται με μεγάλα, μυτερά, δίκοπα ξίφη παρουσία κριτών. Χαρακτηριστικές οι μονομαχίες μεταξύ Μενελάου και Πάρι, Έκτορα και Αίαντα όπως περιγράφονται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Κατά τους Ρωμαικούς χρόνους οι σκλάβοι μονομαχούσαν για τη ζωή και την ελευθερία τους στις αρένες των Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Στη διάρκεια του Μεσαίωνα εμφανίζονται οι πρώτες σιδερένιες προστατευτικές στολές, ενώ τα ξίφη γίνονται πιο αιχμηρά. Παράλληλα ιδρύονται οι πρώτες ειδικές σχολές ξιφασκίας και το άθλημα γίνεται όλο και πιο δημοφιλές στην Ευρώπη. Ημερομηνίες- σταθμοί στην εξέλιξη του αθλήματος:
1474 μ.Χ. Πρώτη εμφάνιση κανονισμών στην Ισπανία.
1530 μ.Χ. Καταγραφή τεχνικών στοιχείων για τις θέσεις, τις γραμμές και τις αποκρούσεις.
17ος αιώνας: Εμφάνιση όπλου ελαφρύτερου και πιο εύχρηστου για άσκηση (fleuret) στη Γαλλία
1780 μ.Χ. Κάλυψη προσώπου με μάσκα (μέχρι τότε θεωρούνταν θηλυπρεπές και προσβλητικό).
1815 μ.Χ. Ιδρύονται σχολές, με χαρακτηριστικές όμως διαφορές, σε Ιταλία, Ουγγαρία και Γαλλία.
Στην σύγχρονη Ελλάδα το άθλημα ήρθε μετά το 1821, ως μάθημα στη Σχολή Ευελπίδων. Ο πρώτος σύλλογος ιδρύθηκε το 1888 με την ονομασία "Όμιλος Φιλόπλων" από την Αθηναική Λέσχη. Σήμερα περισσότεροι από 70 σύλλογοι σε όλη την Ελλάδα καλλιεργούν το ταλέντο και το πάθος των επίδοξων οπλομάχων.
Στην σύγχρονη μορφή της η ξιφασκία αποτελεί άθλημα χειρισμού ξίφους με 3 διαφορετικά μέσα, τα οποία χαρακτηρίζονται όπλα. Κάθε όπλο έχει το δικό του αθλητή:
- Η Σπάθη (Sabre): κατάγεται από το ιππικό ξίφος, έχει μήκος 110 cm κα βάρος 500 gr. Περιοχή στόχου αυτού είναι όλο το σώμα πάνω από την μέση, ενώ έγκυρα είναι τα χτυπήματα και με την πούντα (μύτη), αλλά και με την κόψη (πλάι) του ξίφους. Οι αθλητές που επιλέγουν αυτό τον τύπο όπλου πρέπει να διακρίνονται από υψηλή ταχύτητα κινήσεων, δύναμη και ισορροπία.
- Το Ξίφος Μονομαχίας (Epee): κατάγεται από το ξίφος με το οποίο προπονούνταν οι βασιλείς, έχει μήκος 110 cm και βάρος 750 gr. Περιοχή στόχου του είναι ολόκληρο το σώμα, ενώ έγκυρα θεωρούνται μόνο τα χτυπήματα που γίνονται με νύξη. Οι αθλητές που προτιμούν αυτόν τον τύπο όπλου είναι συνήθως ψηλοί και με μακριά άκρα, αλλά και ιδιαίτερα δεξιοτέχνες. Το ξίφος μονομαχίας επιτρέπεται σε άτομα από 10 ετών και άνω.
- Το Ξίφος Άσκησης: συνδυαστικό ξίφος που φτιάχτηκε για να καλύψει τις ανάγκες παιδιών, έχει μήκος 110 cm και ζυγίζει επίσης 500 gr. Περιοχή στόχου του είναι μόνο ο κορμός του αντιπάλου, ενώ έγκυρα είναι τα χτυπήματα μόνο με την πούντα του ξίφους. Είανι τύπος όπλου που απαιτεί ταχύτητα, αλλά και πολύ καλή τεχνική από τον χειριστή του.
Η έγκυρη περιοχή του στόχου που αξίζει για τον ξιφομάχο καλύπτεται από μεταλλική αγώγιμη βέστα. Όταν η αιχμή του αντιπάλου κτυπά τη βέστα, η πίεση έχει σαν αποτέλεσμα να κλείνει ένα ηλεκτρικό κύκλωμα και να δίνει σήμα στην ηλεκτρονική συσκευή, η οποία θέτει σε λειτουργία ένα φως και ένα βομβητή και καταγράφει τον πόντο. Το χρωματιστό φως σημαίνει ότι ο στόχος έχει επιτευχθεί, ενώ το λευκό φως σημαίνει ότι το κτύπημα έγινε έξω από την περιοχή του στόχου. Ο αγωνιστικός χώρος είναι μία πίστα μήκους 14 μέτρων και πλάτους 2 μέτρων. Οι ξιφομάχοι πρέπει να παραμείνουν στην πίστα ή στον αέρα, ενώ τους επιβάλλεται ποινή αν βγουν από αυτή.
Οι "πάντα σε εγρήγορση" editors του fashion- traveller αποφάσισαν να επεκταθούν και.... στα Ολυμπιακά Αθλήματα! Ο Α. Ο. Θησέας μας φιλοξένησε στις εγκαταστάσεις του στο Ηράκλειο Κρήτης προκειμένου να μεταβούμε από τη θεωρία στην πράξη... Και τι ανακαλύψαμε;;; Η ξιφασκία είναι ένα άθλημα για λίγους, καθότι κυρίως εγκεφαλικό παιχνίδι. Όπως ακριβώς και στο σκάκι, ο οπλομάχος πρέπει να μένει συνεχώς συγκεντρωμένος στον αντίπαλό του και να προβλέπει τις επόμενες κινήσεις του. Κάθε τύπος όπλου, βέβαια, έχει τις δικές του απαιτήσεις, ωστόσο υπάρχει κάτι κοινό: η μάσκα! Χάρη στην "κάλυψη" που προσφέρει η μάσκα ενσχύεται η δυναμικότητα και η αυτοεκτίμηση των αθλητών, αφού μπορούν να εκφραστούν μέσω του ξίφους χωρίς να "αποκάλυπτεται η ταυτότητά τους". Η ξιφασκία είναι ένα άθλημα με αποδεδειγμένα ωφέλη σε παιδιά με προβλήματα αντικοινωνικότητας ή συγκέντρωσης. Σαν άθλημα έχει ρυθμό, όπως ακριβώς και η μουσική. Ένας ντράμερ πρέπει να απομονώνει τα τέσσερα σημεία του εγκεφάλου που αντιστοιχούν στα άκρα, ώστε να τα ελέγχει για να εκτελούν διαφορετικές κινήσεις ταυτόχρονα. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο οφείλουν να λειτουργούν και οι οπλομάχοι, χαρακτηριστικό το οποίο οξύνει την ικανότητα συντονισμού του ατόμου. Επιπλέον, χάρη στην ακρίβεια κινήσεων που απαιτείται βελτιώνεται η ισορροπία.
Είσαι αριστερόχειρας;;; Ποιος στη χάρη σου... Οι αριστερόχειρες έχουν το πλεονέκτημα στην ξιφασκία, αφού μπορούν ευκολότερα να δημιουργήσουν καλό παιχνίδι είτε με το αριστερό είτε με το δεξί χέρι. Και αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται απλά (επιστημονικά) δεδομένα, έχουμε να σας πληροφορήσουμε ότι εμείς το βρήκαμε εξαιρετικά συναρπαστικό και διασκεδαστικό, παρόλο που αρχικά δυσκολευτήκαμε. Και ως fashion bloggers που σέβονται τον εαυτό τους, δεν μπορούμε παρά να θαυμάσουμε τις στολές. "Δυστυχώς" το αριστοκρατικό αυτό άθλημα έχει δικό του κώδικα ενδυμασίας (βλ. κατάλευκες στολές) φτιαγμένες από ειδικό υλικό, το kevlar. Αυτό το γεγονός δεν μας στεναχώρησε καθόλου, αφού εντυπωσιαστήκαμε με την ποιότητα και την αισθητική τους. Πέρα από την άνεση, οι προπονητές μας ενημέρωσαν ότι υπάρχουν εταιρείες (π.χ. Leon Paul) που παράγουν ρούχα και αξεσουάρ για το άθλημα, τα οποία θα κάλυπταν τις ανάγκες και των πιο απαιτητικών fashionistas. Εν ολίγοις... τα λατρέψαμε!!!
Ευχαριστούμε θερμά τον Α.Ο. Θησέας, τον υπεύθυνο προπόνησης Αλέξανδρο Κοντογιάννη και την βοηθό προπονητή Φανή Ξαγοραράκη για την φιλοξενία, την εμπειρία και τις γνώσεις γύρω από το άθλημα που μοιράστηκαν μαζί μας. Η ξιφασκά ενδύκνειται για άτομα από 4 έως 104 ετών και ποτέ δεν είναι αργά για να το τολμήσετε.... Εμείς πάντως πειστήκαμε να συνεχίσουμε. Εσείς;; Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ομίλου: www.aothiseas.gr